2014年8月6日

一個穩固的後方:越南清化省

台灣人有沒有歧視那個地方來的人呢?好像沒有,在我的印象中,各地方的人有各地方人的特色,例如:台中人很有創意、懂得生活;台南人很利害;台北人很驕傲、冷漠…等等…但似乎沒有針對那個地方的人有瞧不起的心態。(國本地是沒有,但對本土外倒是有,像是越南、柬埔寨、印尼等東南亞國家,有些台灣人會歧視這些國家來的人)

不過越南有喔…這個”不能說的秘密”我想是僅次於「大部份的越南人覺得台灣人很小氣」的事實之一。

不能說的秘密
第一次接觸到這個秘密的時候,是我第一次到河內工作,那時小小的辦公室人不多,有台灣人、有越南人,辦公室請了一個保衛叔叔,是從越南清化省來的。一次講到這個保衛叔叔什麼事情,翻譯同事突然露出詭異的笑容,我不懂他在笑什麼,在不斷地追問之下,他才跟我解釋到,原來大多數的河內人,不太喜歡來自清化省的人,因為覺得他們缺乏文明、很小氣,總而言之就是來自這個省份的人,有的時候會有一些行為不太討人喜歡。

「吃野草,毀鐵路」是野蠻?是刻苦? 
越南有一句俗語「清化人吃野草,毀鐵路」(Dân Thanh Hóa ăn rau má phá đường tàu這個俗語是和歷史有關。20出頭的翻譯同事告訴我,這省份的人不文明,因為要吃鐵路旁邊長出來的野草,所以把鐵路破壞掉,為了能夠挖到它們。(這邊野草的原文是「雷公根」,是一種能入藥的植物,在越南鄉間很普遍),加上因為鐵路是文明社會發展的象徵,破壞鐵路也就成為不文明的舉動之一。

後來我跟保衛叔叔比較熟了,他才告訴我,因為清化省很貧窮,常有颱風、水災、土地又不肥沃,這地方的人總要非常辛苦種田才能餬口,造就他們非常刻苦耐勞。因為戰爭,沒有東西吃,只好去吃野草,清化人把所有物資省下來,送到戰場的前線去。

後來我才明白,保衛叔叔說的是真的,越南中部是最窮的省份,特別是清化、河靜、藝安三省,因為自然環境條件不佳,使得這三個省份的人們很能讀書(通常是走讀書這條路出頭),所以很多人作高官。

一個穩固的後方
1954年的「奠邊府戰役」是越南人擊退法國人一場重要的戰役。前面說到的打戰,說的就是這場戰爭,當時法國人為了拿下越南這個進入東南亞的咽喉地區,使出了渾身解數,但越南人也不是省油的燈,它靠著全國上下的團結、掌握地理環境、人民刻苦耐勞、加上多位優秀的領導人(主席胡志明、大將武元甲...等),越南人打贏了這場戰爭。而它幕後的推手--清化省功不可沒,被歸入第三區戰場的「直接供給後方」,清化省不僅投入大量的物資、食物給前線(包括彈藥、汽油、米、鹽、肉、食品及其他物資),它同時也是投入最多人力(許多清化人從軍直接參與前線戰爭)的省份。

所有為勝利
當時清化省處處能看到這樣的標語:「所有給前線」、「所有為勝利」“Tất cả cho tiền tuyến”, “Tất cả để chiến thắng”,因為給法國人統治的殖民日子實在太苦了,越南人民只希望獲得勝利,得到自由,所以說什麼也要贏。清化人把所有物資都運到前線去,人民沒東西吃,只能去吃野草,當戰爭勝利時,清化省還一度發生飢荒的窘境。

而清化人「毀鐵路」的原因,原來是因為清化省有許多的礦產及天然資源,法國人統治時,他們要當地人開採無盡的自然資源:木材、石頭、礦、炭,然後用鐵路送到港口運出去,越南人看到自己國家的資源被這樣無限使用,卻又無力限止,人民就自動發起保衛行動,開始破壞鐵路,讓這樣的惡行受阻。法國人發現了,察問起來,人民就說:「因為沒有東西吃,我們實在太餓了,看到鐵軌下冒出來的野草,想要挖出來吃,所以我們才破壞鐵路。」

雖然在越南社會中,對清化省來的人多少會帶著一些有色的眼光,但是清化人民在奠邊府戰役中的貢獻,在近幾年也被歷史學者提及,並慢慢被社會大眾所肯定。

優秀的清化人
我接觸過的一些清化朋友,他們給我的印象,就是一個"giỏi "字可以形容。這個字譯成"有本事"、"很利害"、"很能幹"、"出色"、"優秀"…等等意思,這是我想能夠形容清化朋友最適合的一個字了。前面提到的那位保衛叔叔,一次趁著煮飯阿姨放假,他提議要煮他的家鄉菜請我和朋友吃。那天一早,他把大門反鎖,一個人就埋頭在廚房裡忙,將近中午時,香味逐漸從廚房中傳來。那天他作了炸春卷(nem)、清化特產-螺肉米線(bún ốc)..,最後的甜點--西瓜,還切得像外面賣的一樣,他作的菜比煮菜阿姨煮的菜還好吃…。另外,我有些清化朋友,他們的文學造詣也特別好,舉凡作詩、寫文章,用字遣詞生動活潑,引人入勝,他們也喜愛看書。有的時候我會想,其他省份的人之所以會不喜歡清化人,有一部份原因也是出於妒吧(酸葡萄心理),因為清化人實在太優秀了。


我的家鄉:清化省
下面這音樂MV「我的家鄉清化省」是由一個真實故事改編。男主角是從清化省到河內讀書的大一生,在校園中遇見一位女同學,因為男主角的外表英俊,使得女學生對他有好的往來,但當女同學發現男主角是清化人時,態度馬上180度大轉變,使得男主角感到很挫折、沮喪。(我想要是我的話也會很難過,當我不認同自己的身份時,別人的異樣眼光,同樣會讓我感到很受傷,因為那就像是一個癮形的醜胎記),所以歌詞主要的內涵是鼓勵清化省的年輕人要以自己的身份和家鄉自豪。


這部MV是由越南電影學院的大學生拍攝,他們四個人騎著兩台機車幾乎走遍全清化省,這裡有名的景點、歷史人物、歷史典故都在歌詞及畫面中一一被提及。導演本身就是清化人,因著對自己家鄉的熱情所拍攝的影片,在網路上引起不小的迴響,也感動了許多人。

以後有機會遇到清化來的朋友,你可要對他們投以欣賞的眼光喔!



Quê Tôi Thanh Hóa

Nơi tôi sinh ra... mảnh đất chan chứa bao la tình thương mặn mà, êm ảNơi cây rau má, mọc trên ngọn núi đã ...
Viết nên thành những khúc ca những anh hùng chẳng xa lạ
Hai chữ Thanh Hóa nghe sao thật thiết tha.
Nơi mà....những cánh cò bay lả, những ruộng đồng bao la những biển khơi đầy tôm cá
Là người con của Thanh Hóa tôi luôn luôn thấy tự hào
Chẳng cần hỏi tại sao thì ai ai cũng biết
Chẳng thể nào kể xiết lịch sử của quê tôi
Yên Định tinh khôi cưỡi voi Bà Triệu
Rùa hồ gươm định liệu vua Lê Lợi lên ngôi
Kể hết sao thành lời ôi chiến tranh nghiệt ngã
Giải mìn trên lúa mạ hang triệu vạn H A
Cầu Hàm Rồng bắc qua .ngàn câu hò sông mã
Giọt nước mắt nhạt nhòa lòng thiết tha Thanh Hóa

Tôi đã sống và lớn lên trên mảnh đất quê hương yêu dấu
Những tấm lòng nhân hậu chẳng phải hề lo âu
Cùng chung sức làm giầu quê hương ta yêu dấu
Những đứa trẻ biết phấn đấu đậm mầu mắt nâu
Những cụ già âu sầu lệ ướt đôi ...gò má
Những công trình vất vả phá đá đào mương
Những nốt nhạc phố phường và tình thương... luôn có
Từ những điều rất nhỏ luôn vượt khó đi lên
Ngàn câu hát đò lèn là Hà Trung ta đó
"Sự tích dưa hấu đỏ", chiếu cói Nga Sơn
Thắng cảnh "kho mường" là huyện Bá Thước
Không chịu lùi bước là Mường Lát vùng cao
Nôi tiếng thuốc lào là Quảng Xương - Thanh Hóa
Dòng suối cá nhạt nhòa chảy lướt qua Cẩm Thủy
Trời cho tinh túy là "Bến En" Như Thanh
Thác chảy hiền lành là thủy điên Lang Chánh
Còn niềm kiêu hãnh "nền văn hóa Đông Sơn"
Tết đến giải hờn, "rượu chi nê" Hậu Lộc
"Thành nhà hồ" hàng độc là Vĩnh Lộc chè lam
Nếu xi măng bạt ngàn thì Bỉm Sơn - Thanh Hóa
Sao kể được hết cả tỉnh Thanh Hóa chúng ta
Du lịch hóa vang xa là Sầm Sơn bãi biển
Với khúc ca muộn phiền là láng giềng hoằng hóa
Dân thanh hóa ăn rau má chuyên đi phá đường tầu
Nào ai hiểu đc đâu khi sự đời không thấu....
Cứ nhắc đến buồn rầu quê hương tôi yêu dấu

Đã từ lâu thực dân pháp ngự trị chẳng cọi người ra cái chi
Những xác chết lầm lì những tiếng rên ầm ĩ
Chúng cướp bóc và đánh đập rất dã man
Bắt dân ta khai hoang rồi cướp đi khoáng sản
Nguồn tài nguyên vô hạn là gỗ, đá, quặng, than....
Cả thế giới lẫn Việt Nam vẫn không ngừng lên án
Dùng xe lửa chở hàng của nước ta mang ra cảng... huh....
Anh em "Hoằng Hóa" tổ chức phá đường ray
Cản bè lũ thực dân này mang tài nguyên ta về nước
Nhưng nào thể lương trước, bọn quan pháp nó điều tra
Lòng yêu nước mặn mà nên quân dân ta nói thẳng
Thưa... dân chúng con khổ quá mà chẳng có cái gì ăn
Vốn kiếp sống cơ hàn nên đi ăn rau má
Dường ray kia đẹp quá nên rau má mọc bên
Chẳng biết là của trên nên chúng con mới phá

Câu chuyện kia thật giả, chẳng phải cần điều tra
Chỉ cần hỏi ông bà anh em hay cha chú
Chiến thắng Điện Biên Phủ cũng Thanh Hóa góp ra... bao xương máu nhà nhà mới làm nên cách mạng. Lòng yêu nước thượng hạng ngậm ngùi ngàn khúc ca
Ôi Thanh Hóa quê nhà lịch sử ta bi tráng
Quyết quyên thân vì đảng...tuy nào có tiếng vang nhưng yêu nước nồng nàn và khúc ca trung hậu:
Dân Thanh Hóa ăn rau má chuyên đi phá đường tầu
Nào ai hiểu đc đâu khi sự đời không thấu....
Lại nhắc đến buồn rầu ôi quê hương tôi yêu dấu

3 則留言:

  1. 您好,因為搜尋 "越南清化人"找到您的部落格
    (以前我身邊有許多越南朋友(河內 義安 番切),聊天講話中無形透露出討厭清化人的口語,讓我很不解,現在我懂了)

    看到您豐富的越南生活文章,讓我充實了許多在越南的知識
    我在越南工作2年整,北越、南越都待過
    這個月會到北越南定、寧平、清化長駐

    我會常來拜讀您的文章的 ^^ 感謝您的文章分享

    回覆刪除
  2. 感謝您的分享,今天和清化的越南女性朋友視訊,她在路上被一個騎機車的男子挑釁,我感覺無力,幫不上忙,且路人冷眼旁觀,沒人願意幫忙,上來爬文看到此文,感覺說的滿準的

    回覆刪除
  3. 感謝您的分享,今天和清化的越南女性朋友視訊,她在路上被一個騎機車的男子挑釁,我感覺無力,幫不上忙,且路人冷眼旁觀,沒人願意幫忙,上來爬文看到此文,感覺說的滿準的

    回覆刪除